Свая сядзіба

Расліна ведае, якія рукі яе вырошчваюць

У кагосьці цуда-кабачок у агародзе вырас, хто рэкордны ўраджай суніц сабраў, а ў іх — кветкавы сад, наколькі хопіць вачэй

На днях мелі задавальненне трапіць у невялікія прыватныя батанічныя садкі, на кожны квадратны метр якіх прыходзіцца з дзясятак раслін. Гаспадыні гэтага хараства — сяброўкі. Нягле-дзячы на тое, што жывуць яны ў розных вёсках, часта сустракаюцца, абменьваюцца вопытам, новымі раслінамі і проста знаходзяць у зносінах аддушыну: абедзве захапляюцца дэкаратыўнымі раслінамі. Нават імёны ў жанчын аднолькавыя.

Першы двор, на якім нас сустрэла Тамара Пятровіч, знаходзіцца ў вёсцы Вяззе. Зайшлі і трапілі ў прыемны цянёк пад вінаградам, а дзень выдаўся спякотны. Адразу за брамкай бяжыць дарожка, пятляе паміж хост, ядлоўца, міскантуса. Растуць у садзе калы, барбарыс, брызгліна, скумпія… Пералічыць усіх тутэйшых “жыхароў” амаль немагчыма. Толькі хвойнікаў у Тамары Мікітаўны больш за дзесяць відаў. Межы прысядзібнага ўчастка нават не адразу знойдзеш: амаль усё патанула ў кветках і іншых раслінах. Сярод дрэў і кустоў хаваецца фігура Бабы Ягі. Кветкавод-аматар зрабіла для яе хатку з бярвення. Добрая выйшла ў казачнага персанажа “рэзідэнцыя”: побач сажалка з німфеямі і нават качкамі. Праўду кажучы, птушкі нежывыя, але ж малюнак дапаўняюць.

— Пачалося ўсё з адной ружы, — успамі-нае гаспадыня. — Заўсёды жадала мець вялікі сад з кветкамі. Спачатку набывала расліны праз часопіс “Кветка”. Зараз ужо шмат каталогаў з насеннем і саджанцамі на любы густ. Хочацца пасадзіць амаль усё, каб квітнела і вока радавала. Колькі раслін у мяне і колькі яны ўжо растуць, нават і не скажу. Некаторым хваёвым і кустам больш за дзесяць гадоў. Ніякіх кніжак па ландшафтным дызайне не чытала. Усё саджу на свой густ. Хочацца, каб было прыгожа, вось і прыдумваю што-небудзь новае. А які прыемны пах раніцай і ўвечары, ды якая рознакаляровасць з усіх бакоў! Нават дух займае!

У Тамары Гасан на дачы ў Орчы пад кветкамі больш за сем сотак. На кожным вольным кавалачку зямлі — разнастайныя расліны. І ўсё пасаджана з толкам. Гэта сапраўднае кветкавае царства. Нягледзячы на вялікую колькасць насаджэнняў, гаспадыня ведае кожнае “ў твар”.

— А без гэтага ніяк, — паведамляе жанчына. — Скажу і назву гатунку, і як за ім даглядаць. Расліны жывыя і таксама патрабуюць ежы, вядома ж, у выглядзе падкормкі. Трэба абараняць кусцікі не толькі ад насякомых, але і ад хвароб. Таму, на мой позірк, неабходна ведаць іх “пашпарт”, каб даглядаць добра і граматна. Шмат часу ўдзяляю саду з пачатку вясны і амаль што да канца восені. Трэба абысці ўсё, кожную галінку пры-гладзіць, дрэнныя абрэзаць, некаторыя ўкрыць перад зімоўкай. Цяжка, але ж яны потым вяртаюць гэтае цяпло сваёй прыгажосцю, пахам і нават цяньком. Усе мае расліны — шматгадовыя. Калісьці вырошчвала цюльпаны. Вельмі яны мне падабаліся, купляла і садзіла шмат гатункаў, жадала мець як мага больш разнастайных. Але з часам пераключылася на лілейныя і ірысы. Іх у мяне больш за 120 і 200 відаў адпаведна. Не трэба выкопваць, а кветкі не толькі ўсіх колераў вясёлкі, але і буйныя, нават далонь можа схавацца. Таксама падабаюцца хваёвыя, бэзу ў мяне 16 гатункаў, ёсць клематысы, німфеі, ватачнік, расце ківі, плады якога смачныя. Саду ўжо больш за два дзясяткі гадоў, а я не перастаю яго дасаджваць — штогод дадаю нешта новае і прыгожае.

Амаль усе ведаюць выказванне “не месца ўпрыгожвае чалавека, а чалавек месца”, але не кожны зможа цалкам перабудаваць жыцце, каб здзейсніць сваю мару. Нашым гераіням гэта ўдалося, аб чым і сведчаць кветкі ў іх сядзібах.

Алена Суета.

e.sueta@gzt-akray.by

Фото Нины Царик