Вялікая сям’я Загароўскіх ганарыцца сваімі мужчынамі — адважнымі абаронцамі Айчыны, без удзелу якіх у двух мінулых стагоддзях не абыходзілася ні адна вайна

Жыхар Вярэйцаў Якаў Загароўскі калісьці яшчэ падчас прыгоннага права быў адпраўлены ў рэкруты. Удзельнічаў у Крымскай і руска-турэцкай войнах. Вярнуўся ў 41 год дадому, ажаніўся на 23-гадовай дзяўчыне, якая нарадзілася і вырасла за час яго ваенных паходаў. Муж і жонка далі жыццё семярым дзецям.

Адзін з іх, Андрэй, удзельнік грамадзянскай вайны, як пайшоў служыць, так і застаўся ў войску. У 30-х гадах служыў разам з Георгіем Жукавым, нават жыў на адной лесвічнай пляцоўцы з будучым “маршалам Перамогі”. У Вялікую Айчынную атрымаў званне палкоўніка. Ганаровы грамадзянін горада Брэста.

Яшчэ адзін сын, Аляксандр, удзельнік Першай сусветнай вайны, Георгіеўскі кавалер. Перад Вялікай Айчыннай узначальваў калгас. У час акупацыі паліцаі занялі яго хату, таму сям’я жыла ў зямлянцы. Аднойчы мужчыну схапілі разам з дачкой, трымалі некалькі месяцаў у засценку, рэгулярна збівалі: хтосьці данёс, што яго сын Васіль камандуе партызанскім атрадам. Калі гітлераўцы пераканаліся, што гэта не так, адпусцілі нявольнікаў.

Тры сыны Аляксандра — Іван, Міхаіл і Васіль Загароўскія — змагаліся з фашыстамі на фронце.

Іван да вайны скончыў два курсы педінстытута і быў прызваны на службу. Ваяваў на тэрыторыі Прыбалтыкі. Быў у акружэнні, раненым патрапіў у палон. Тройчы ўцякаў. Прайшоў шмат мытарстваў, выжыў. Пасля вайны стварыў сям’ю, настаўнічаў, пасадзіў некалькі садоў.

Міхаілу лёс адмерыў усяго 23 гады. Пасля заканчэння лесатэхнікума накіраваны ў Ігарку. Там і застала яго вайна. Камандзір танкавага ўзвода Міхаіл Загароўскі загінуў ад прамога пападання бомбы пры вызваленні Кіева 6 лістапада 1943 года. А ў Ігарцы чакала любага жонка, у якой ужо нарадзіўся сын Артур. Ордэн Чырвонай Зоркі адважнаму танкісту яшчэ паспелі ўручыць, а ордэн Чырвонага Сцяга ўжо не застаў яго ў жывых, родныя атрымалі ўзнагароду аж у 1990 годзе.

Трэці сын Аляксандра, Васіль, да вайны скончыў сямігодку. Як потым успамінаў, у 1930-м у Вяззі стварылі калгас, і іх настаўнік даваў заданне вучням і бег у кантору, дзе адначасова працаваў рахункаводам, бо астатнія аднавяскоўцы былі малапісьменнымі. У старэйшыя класы Васіль хадзіў ужо ў гарадскую школу. Пасябраваў з Ганнай Коваль (у будучым легендарнай партызанкай), а затым і каханне нарадзілася. У 1941 годзе хлопец скончыў ваеннае вучылішча, атрымаў накіраванне ў Брэсцкую крэпасць і прыехаў на выхадныя дадому.

21 чэрвеня пасля танцавальнага вечара ў клубе моладзь гуляла на вясковай вуліцы, радавалася добраму надвор’ю, лету, абмяркоўвала планы на выхадны дзень. Раптам пачулі нейкі гул: над галовамі паплылі звенні самалётаў. Выпускнік ваеннага вучылішча адразу зразумеў, чые гэта машыны, і ўжо праз некалькі гадзін быў у горадзе, дзе далучыўся да адной з ваенных часцей.

Васіль Загароўскі прайшоў усю вайну. Камандаваў зенітнай батарэяй. У чэрвені 1944-га яго падраздзяленне стаяла на станцыі Мінск-Таварны. Удзельнічаў у вызваленні сталіцы ад фашысцкіх акупантаў. У ходзе аперацыі яго батарэя збіла 16 самалётаў. Назаўтра тым, хто асабліва вылучыўся ў аперацыі, былі ўручаны ордэны і медалі. На гімнасцёрцы Васіля заззяў ордэн Чырвонай Зоркі, дарэчы, не адзіная баявая ўзнагарода старшага лейтэнанта.

Вярнуўшыся пасля Вялікай Перамогі ў родную вёску, даведаўся пра смерць брата і любай дзяўчыны. Былы франтавік паступіў вельмі высакародна: паехаў у Ігарку, ажаніўся на ўдаве брата і ўсынавіў яго дзіця. І ўсё жыццё лічыў сына і ўнукаў роднымі. Дарэчы, аднаго з унукаў назвалі ў гонар дзядулі Міхаілам.

 Палкоўнік Загароўскі жыў у Ленінградзе, выкладаў у ваеннай акадэміі, загадваў кафедрай, меў ступень кандыдата навук. А пасля выхаду на пенсію ўзначальваў савет ветэранаў Пулкаўскага раёна Санкт-Пецярбурга. Памёр у 2004 годзе.

У сям’і свята захоўваюць памяць пра мужных прадстаўніках свайго роду. У дні 80-годдзя вызвалення Беларусі ад фашысцкай навалы ўсе ўспамінаюць Міхаіла, Івана і Васіля, які стаў адным з савецкіх воінаў, што вызвалілі сталіцу нашай краіны, наблізіўшы светлы Дзень Перамогі.