Асіповіцкі раён: мікратапанімічны слоўнік
былога
Каменіцкага сельсавета, у які ўваходзілі вёскі Асавок, Каменічы, Цэзарова,
Яноўка.
Складзены вучнямі Каменіцкай СШ з дапамогай настаўнікаў беларускай
мовы і геаграфіі
Асавок — вёска. Вядома як засценак з ХІХ ст.
Акцябрская — вуліца, узнікла на былым полі. Знаходзіцца на захад ад вёскі.
Пабудавана для перасяленцаў з Чарнобыля ў канцы 1987 года.
Альхоўка — рэчка. Працякала ў Яноўцы. У 80-я гады каналізіравана.
Асінавы Лог — поле. Знаходзіцца на поўдзень ад вёскі Каменічы. Узнікла
напрыканцы ХІХ стагоддзя. Паходзіць ад слова асіны, якіх у гэтым месцы
было многа. Лог — месца было нізкае.
Асціжаўка Бліжняя і Дальняя — поле, раней — казённая лясная стража.
Знаходзіцца на ўсходзе. Вядома з пачатку ХІХ ст. Паходзіць ад прозвішча Асціжаў
— дварэцкага, які служыў у пана Піятрыкоўскага, які жыў тут у дарэвалюцыйны
час.
Бабруйская — вуліца ў Цэзарове.
Барсукі — кар’ер, раней урочышча. Размешчаны на поўдзень ад вёскі
Каменічы. Вядома з пачатку 80-х гадоў ХІХ ст. Калісьці — гарыстыя мясціны.
Падчас будаўніцтва дарогі тут бралі пясок. З часам утварыўся кар’ер. У горах
было многа барсуковых нор.
Барыса Дзмітрыева — вуліца ў Каменічах. названа ў гонар Героя Савецкага Саюза
партызана-падрыўніка Барыса Дзмітрыева, які загінуў у лютым 1943 года ў вёсцы.
Бачкарка — поле, раней — урочышча. Узнікла напрыканцы ХІХ ст. Там жыла
сям’я, гаспадар якой займаўся кляпаннем бочак.
Белае — лес. Знаходзіцца на паўднёвым усходзе. Даўней — чыстае,
незасаджанае месца. Пры панаванні Піятрыкоўскага яно было засаджана бярозамі.
Буралом — лес. Знаходзіцца на ўсходзе. Узнікла ў 20-я гады мінулага ст. Якраз у гэтым
месцы прайшоўся вялікі буран, які паламаў шмат дрэў. Утварыліся завалы, якія
людзі доўга не маглі расчысціць.
Вароцішча — поле, раней — урочышча. Знаходзіцца на захад ад вёскі. Утворана
ад слова вароты. З гэтага месца пачыналася вёска Каменічы.
Возера — возера. Знаходзіцца на ўсход ад вёскі. Утворана напачатку 90-х
гадоў.
Выган — луг. Былы ўчастак свабоднай (грамадскай) зямлі. Вядома з першай
паловы ХХ ст. Тут будаваліся маладыя сем’і, якія ішлі на сваю гаспадарку
(выганяліся). Таксама луг служыў месцам, куды гаспадыні выганялі раніцай кароў,
якіх чакаў пастух.
Выжары — луг. Знаходзіцца на ўсход ад вёскі Яноўка. Назва ўзнікла ў 30-я
гады ХХ ст. Азначае гарэлае месца. У час сенакосу нехта неасцярожна абышоўся з
агнём. Выгарэла ўсё сена: пакосы, стагі.
Вялікае Поле — поле. Знаходзіцца на ўсход ад вёскі Каменічы. Узнікла напачатку
ХХ ст. Азначае якасць ворнай зямлі: вялікае, добрае, урадлівае, якое дае багаты
ўраджай.
Гараўшчына — лес і поле, раней — хутар. Знаходзіцца на паўднёвым захадзе ад
вёскі Яноўка. Узнікла напачатку ХХ стагоддзя. Доўгі час на гэтым месцы жылі
шляхцічы Гараўскія, якія затым пераехалі ў вёску.
Германаў Лес — лес. Знаходзіцца паміж Асаўком і Казіміровам. Калісьці лес
належаў пану Герману Піятрыкоўскаму. Вядома з ХІХ ст.
Домікі — былое поле, зараз вуліца Акцябрская. Знаходзіцца ў паўночнай
частцы Каменіч. На полі напрыканцы 80-х гадоў ХХ ст. пабудавалі тры
2-павярховыя дамы.
Жоўтая Капля — невялікі штучны вадаём. Знаходзіцца на паўночным захадзе ад
вёскі. Вядома з канца 80-х гадоў ХХ ст. Вадаём быў выкапаны для адпачынку
вяскоўцаў. Па форме ён нагадваў кроплю (каплю). Вада ў ім напачатку чамусьці
была жоўтая.
Зарагоўе — поле. Знаходзіцца на ўсходзе ад вёскі Каменічы. Узнікла ў ХХ
стагоддзі. Поле звужаецца ў бок лесу ў выглядзе рога.
За садам — поле, размешчанае за калгасным садам. Знаходзіцца на паўднёвым
усходзе ад Каменіч. Узнікла ў ХХ стагоддзі.
Ермаліншчына — поле, раней — хутар. Знаходзіцца на паўночным захадзе ад
Каменіч. Вядома з ХХ ст. Калісьці там жылі шляхцічы Ермалінскія.
Казімірова — вёска. Вядома як маёнтак памешчыкаў Нямчынавічаў з ХІХ ст.
Паходзіць ад імя Казімір.
Каменіцкія Могілкі — могілкі. Знаходзяцца на ўсход ад вёскі.
Каменічы — вёска. Былы цэнтр сельсавета. Цэнтр аграгарадка, цэнтр калгаса
“Новы шлях”. Назва ўзнікла ў ХVІ ст. У актавых кнігах Мінскага земскага суда
зроблены наступны запіс: “Граница села Каменичи — от урочища Каменной Нивки
вниз до речки Притерпы (р.Каменка)”.
Каменка — рэчка. Вядома з ХVІ ст.
Каля Крывой Бярозы — лес. Знаходзіцца на ўсход ад Каменіч. Узнікла ў ХХ ст. Гавораць:
“Брала ягады каля крывой бярозы”. Месца, дзе расце крывая бяроза.
Каля Стражы — поле. Знаходзіцца на ўсход ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст. Раней
на тым месцы была казённая лясная стража.
Кантора — кантора. Цэнтр калгаса “Новы шлях”.
Кармень — поле. Знаходзіцца на поўдзень ад Каменіч. Вядома з канца ХІХ ст.
Па форме падобна на карман, кішэню.
Касмічная — вуліца ў былых Вялікіх Каменічах.
Квартал — поле, раней — квартал лесу. Знаходзіцца на ўсход ад Каменіч.
Выразалі лес, выкарчавалі пні, зааралі. Месца ж сталі называць кварталам.
Вядома з ХХ ст.
Клімкова Пасека — луг і частка поля. Знаходзіцца на поўнач ад в. Каменічы. Вядома
з пачатку ХХ ст. Калісьці там жыў шляхціч Клім, які трымаў пасеку.
Краснае — былая вёска. Перастала існаваць у канцы 90-х гадоў.
Краснаполле — поле, раней — хутар, дзе жылі заможныя гаспадары. Знаходзіцца
на поўдзень ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст. Складаны назоўнік, утвораны ад двух
слоў. У мінулым слова краснае характарызавала прадмет са станоўчага
боку.
Краснік — лес. Знаходзіцца на захад ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст.
Назва-характарыстыка, што абазнае прыгожае, галоўнае.
Крыніца — поле. Знаходзіцца на ўсход ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст. На тым
месцы б’е крыніца.
Кузьмоў хутар — поле з участкам лесу. Назва ўзнікла з ХХ ст. Раней на тым месцы
жыў селянін Кузьма.
Курганы — лес. Знаходзіцца на захад ад Каменіч. Вядома здавён. Узвышша,
на якім зараз расце лес. Старажытныя могільнікі.
Лісіны Хвост — сенакос. Знаходзіцца на ўсход ад Каменіч. Узнікла ў ХІХ ст.
Гавораць, быццам бы адзін паляўнічы злавіў тут лісу за хвост.
Лісічкі — урочышча. Знаходзіцца на поўдзень ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст.
Лядзецкае — балота, лес, сенакос, раней — хутары. Вядома з ХІХ ст.
Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Утворана ад слова ляды, што азначае:
дзялянка высечанага лесу, хмызняку пад пасеў або сенажаць.
Навінка — лес. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Вядома з ХХ ст. Не надта
ўрадлівае поле вырашана было засадзіць лесам. Вось людзі і гаварылі: “Хіба
гэта ў навінку лес пасадзіць?”
Падгор’е — лес. Знаходзіцца на паўночным захадзе ад Каменіч. Вядома здавён.
Калі ідзеш у гэты лес, то як быццам падымаешся на гару.
Паддуб’е — поле, раней — урочышча. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Вядома
з ХІХ ст. Раней тут рос дубовы лес. Пасля высечкі засталіся асобныя дубы.
Пад Ельняй — поле. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Узнікла ў ХІХ ст.
Непадалёк ад поля расце ельнік.
Пад Ліпкай — лес. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Узнікла ў сярэдзіне ХІХ
стагоддзя. Вядома пад такой назвай таму, што пад ліпкамі працякае крыніца.
Мімаходзь можна было напіцца вады. І тады гаварылі: “Смачная вада пад
ліпкай”.
Пад Маяком — поле. Знаходзіцца на паўднёвым усходзе ад Каменіч. Вядома з ХХ
ст. На тым месцы стаяў збудаваны леснікамі драўляны маяк.
Пад Шкворным — поле, раней — урочышча. Знахо-дзіцца на паўночным усходзе ад
Каменіч. Вядома з ХІХ ст. Паходзіць ад слова шкворань — стрыжань у
паваротным злучэнні павозкі, калёс. Месца, дзе раней жыў гаспадар, які займаўся
шкворнымі справамі.
Падцаркоўе — поле. Знаходзіцца на паўднёвым усходзе. Вядома з ХІХ ст. На
гэтым месцы раней стаяла царква. Зараз там можна знайсці рэшткі фундамента.
Паледзь — лес. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст. Назва
скарочана ад слоў “па Лядзецкай”. Недалёка да гэтага лесу ішла дарога
на хутар Лядзецкае. Людзі гаварылі: “Ішлі па лядзецкай дарозе”.
Палянка — сенакос. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Вядома з ХІХ ст.
Пасярод сенакосу ёсць палянка, дзе можна нарваць кветак, адпачыць.
Піятрыкоўшчына — частка вуліцы, раней — сядзіба пана Піятрыкоўскага. Назва
ўзнікла ў ХІХ ст. Старажылы і сёння памятаюць яго дачок Люду, Веру і Ніну. На
агаро-дзе цяперашніх насельнікаў можна знайсці рэшткі посуду тых даўніх часоў.
Прысада — дарога. Знаходзіцца на поўдзень ад Каменіч. Звязвае Каменічы з вёскамі
Яноўка і Цэзарова. У пачатку 50-х гадоў ХХ ст. мясцовай моладдзю былі пасаджаны
абапал дарогі бярозы. Гавораць: “Назбіраў грыбоў на прысадзе”.
Прыцерпа — вёска. Вядома як засценак з ХІХ ст.
Сірэневы Куст — поле, раней — хутар. Знаходзіцца на паўднёвым усходзе ад
Каменіч. Вядома з ХХ ст. Пасярод поля расце вялікі куст бэзу (сірэні). Відаць,
гаспадары пасадзілі сабе на радасць. Затым перабраліся ў вёску, але куст ніхто
не выкарчаваў.
Сенажатка — поле, а вакол — балота. Знаходзіцца на ўсход ад Каменіч. Раней
тут была менажаць. Узнікла ў ХХ ст.
Слабада — пасяленне, зараз вуліца Барыса Дзмітрыева. Знаходзіцца ў цэнтры
вёскі. Раней — тып пасялення, які вызваляўся ад подаці. Афіцыйная назва,
якая існавала да 60-х гадоў — Малыя Каменічы. Вядома здавён.
Слабадскія могілкі — могілкі. Знаходзяцца на ўсходзе па правы бераг рэчкі Каменкі.
Стан — машынна-трактарны двор калгаса “Новы шлях”.
Стараселле — сенакос. Знаходзіцца на паўднёвым захадзе ад Каменіч. Вядома з
сярэдзіны ХІХ ст. Раней там было паселішча. Утворана ад слоў старое сяло.
Тапільск — поле. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Вядома з сярэдзіны ХІХ
ст. Раней — топкае, балоцістае месца каля рэчкі Альхоўка, што працякала ў
Яноўцы. Балота асушылі, а назва так і засталася. Былы фальварак.
Трактар — пасяленне. Так напрыканцы 40-х гадоў звалі вёску Асавок. Існаваў
калгас з такой назвай.
Церабень — балота з полем. Знаходзіцца на поўнач ад Каменіч. Месца, дзе
рэчка сутыкаецца з канавай, заросшай лазой. Людзі пастаянна церабілі яе. Адтуль
і назва.
Цэзарова — вёска. Вядома як урочышча і засценак з пачатку ХХ ст. Назва
паходзіць ад слова Цэзар.
Штаны — поле. Знаходзіцца на поўдзень ад Каменіч. У аснове назвы —
кавалак зямлі ў форме штаноў. Назва ўзнікла ў пачатку ХХ ст.
Яноўка — вёска. Вядома з ХIХ ст. як засценак. Назва паходзіць ад слова
Янук.