“Мы ў адказе за тых, каго прыручылі”, або “Тэхпрам” у Асіповічах
Унітарнае вытворчае прадпрыемства “Тэхпрам” Беларускага таварыства інвалідаў існуе з мая 1996 года. Увесь гэты час кіруе ім Іван Цімчанка, і ён з удзячнасцю ўспамінае свайго цёзку Івана Аляксандравіча Стэльмаха, якому і належала ідэя стварэння арганізацыі. Павінна яна была вырашыць адну з асноўных праблем — забеспячыць рабочымі месцамі інвалідаў, якія жадалі ўладкавацца на працу па рэкамендаваных дактарамі прафесіях. Іншы раз і здароваму чалавеку бывае цяжка знайсці работу. А пра інвалідаў і гаворкі няма. Вось і атрымлівалася, што сваё законнае права на працу людзі з абмежаванымі магчымасцямі выкарыстаць не маглі…
Адолеўшы звычайныя “папяровыя” перашкоды, УВП “Тэхпрам” атрымала юрыдычны адрас і прыняло сваіх першых працаўнікоў. Размясцілася яно ў арандаваным памяшканні, якое патрабавала рамонту. Але справіліся і з гэтай задачай. Вывучылі магчымасці інвалідаў, якія былі зацікаўлены ў рабоце, і спыніліся на швейнай вытворчасці. Тым больш, што і частка швейных машын была перададзена ім у арэнду. Паступова набывалася іншае неабходнае абсталяванне.
Стаўку зрабілі на пашыў адзення, якое вельмі запатрабавана людзьмі рабочых спецыяльнасцей. Ды і рэалізаваць дадзеную прадукцыю лягчэй: яна пастаянна запатрабавана рознымі прадпрыемствамі. У хуткім часе пачалі выконваць і іншыя заказы, напрыклад, шыць турыстычныя спальнікі, рукзакі, палаткі. Заказчыкі дадзенай прадукцыі — сталічныя крамы па продажу такога віду тавараў.
Прайшоў ужо год, як “тэхпрамаўцы” займаюцца рытуальнымі вырабамі. Гэта — дадатковыя рабочыя месцы. Праўда, у іх шмат канкурэнтаў, якія не дазваляюць наладзіць стопрацэнтны збыт гэтай прадукцыі ў межах раёна. Сваёй гандлёвай кропкі “Тэхпрам” не мае, таму кіраўніцтву прыходзіцца шукаць новыя рынкі ў іншых месцах. Што, натуральна, накладвае адбітак на фінансавае становішча вытворцаў.
Зараз на прадпрыемстве працуе 50 чалавек, з якіх палова льготнікаў — людзей з абмежаванымі магчымасцямі. Каля дзесятка з іх — надомнікі.
Нягледзячы на фізічныя недахопы, усе адказна ставяцца да выканання і працоўных абавязкаў, і прымаюць актыўны ўдзел у жыцці прадпрыемства. Тыя, каму дазваляюць магчымасці, з задавальненнем займаюцца ў танцавальным калектыве “Какетка”, якім кіруе Таццяна Зінавенка. І пачынаючыя артысты паступова набываюць папулярнасць! Яны ўжо добра знаёмы асіпаўчанам, выязджалі з канцэртамі і ў іншыя месцы, дзе таксама прыйшліся даспадобы гледачам. Кожнае іх выступленне прыносіць у творчую скарбонку заслужаныя ўзнагароды.
Падчас знаёмства з калектывам у адным з цэхаў дружна кіпела работа па пашыву рабочага адзення для аднаго з прадпрыемстваў Бабруйскага раёна. За швейнымі машынамі завіхаліся 15 жанчын. Сярод іх — швеі-матарысткі Ала Юрачкіна, Валянціна Сцепчанка, Людміла Крукоўская. Яны не толькі сваёй належнай працай паказваюць прыклад іншым, але і аказваюць пасільную дапамогу калегам.
У наступным цэху Алена Зінавенка пачынала кроіць тканіну, каб задаволіць заказ таварыства з абмежаванай адказнасцю “Асіповічыгазбуд”.
— Прыемна працаваць, калі адчуваеш клопат і павагу кіраўніцтва, — заўважыла яна. — Тады і настрой добры, і работа спорыцца. Наогул жа жывем дружна, стараемся выконваць планавыя паказчыкі. І вельмі радуе паступленне новых заказаў.
А каб яны не заканчваліся, над гэтым думае намеснік дырэктара па вытворчасці Алена Цімчанка. Яна ж адказвае і за рэалізацыю прадукцыі.
— Наш “Тэхпрам” не падобны на іншыя прадпрыемствы. Тут працуюць своеасаблівыя людзі, — з цеплынёй у голасе гаворыць жанчына. — Ім патрэбна павышаная ўвага і індывідуальны падыход. Работнікам-інвалідам цяжка канкурыраваць з іншымі арганізацыямі па раду аб’ектыўных прычын. Аднак, дзякуючы зладжанай рабоце ўсіх, прадпрыемства завяршыла леташні год з прыбыткам.
— Працаваць са станоўчай дынамікай — наш дэвіз, — сцвярджае Іван Міхайлавіч. — Інакш сорамна будзе глядзець людзям у вочы. Цытуючы Экзюперы: “Мы ў адказе за тых, каго прыручылі”.