Сёння
спаўняецца 90 гадоў з дня заснавання ваенізаванай аховы чыгункі: 9 снежня 1921 года чыгуначная магістраль набыла
падраздзяленне, якое адказвае за бяспеку людзей, цягнікоў і грузаў.

Стралкова-пажарная каманда на станцыі Асіповічы,
якая абслугоўвае 396 кіламетраў “стальной артэрыі” краіны,
падпарадкоўваецца Гомельскаму атраду ваенізаванай аховы, які, у сваю чаргу,
з’яўляецца падраздзяленнем ваенізаванай аховы беларускай чыгункі.

…Жанчына
спяшаецца. У паўсотні метрах ад чыгуначнага пераходу збягае з узгорку,
падыходзіць да рэек, на якіх стаіць таварны цягнік, і… спрабуе
падлезці пад яго там, дзе вагоны мацуюцца адзін к аднаму. Уладзімір Наздрын,
намеснік начальніка стралкова-пажарнай каманды на станцыі Асіповічы, звяртаецца
да вынаходлівай асіпаўчанкі сталага веку: “Ну і што вы робіце? Жыць
надакучыла?”. Уладзімір Уладзі-міравіч яшчэ не скончыў фразу, жанчына
толькі і паспела што адскочыць, пабачыўшы чалавека “ў форме”, —
цягнік крануўся…

Каб не наша сустрэча з Уладзімірам Наздрыным з
нагоды юбілею ваенізаванай аховы чыгункі, які вырашыў паказаць карэспандэнту
“АК” працу пажарнай каманды ў дзеянні, то на адзін ня-шчасны выпадак
стала б болей. “Як ні тлумач людзям пра небяспеку знаходжання на
чыгуначных пуцях, якія акцыі ні прыдумляй і ні праводзь — усё адно лезуць пад
колы, перабягаюць рэйкі перад электрычкамі…” — уздыхае ён.

Падчас азнаямленчага шпацыру да пажарнага
аварыйна-выратавальнага цягніка сустрэлі яшчэ некалькі чалавек, якія перабягалі
чыгунку ў забароненых месцах. Гэтым разам парушальнікаў не штрафавалі, проста
папярэджвалі. Звычайна ж такія пераходы пагражаюць штрафам ад 0,2 да 2 базавых
велічынь. На пытанне, ад чаго залежыць сума выплаты, Уладзімір Наздрын з
усмешкай адказаў: “Ад майго настрою!”. Насамрэч жа на суму,
якую заплаціць чалавек, уплываюць яго паводзіны з работнікам чыгункі, які
затрымаў “бясстрашнага”: за бяспеку пешаходаў сумесна з байцамі СПК
адказваюць спецыялісты дыстанцыі пуці і аддзел унутраных спраў на транспарце.

Рэдка калі чалавек усведамляе рызыку, на якую
ідзе, парушаючы правілы паводзін на чыгунцы, проста абяцае выправіцца і моўчкі
плаціць штраф. Часцей парушальнік спрабуе даказаць, што ён
“выпадкова”, “вельмі спяшаецца” альбо “дык няма ж
цягніка!”. А вось тыя, каго затрымліваюць не першы раз, лезуць у кашалёк
звычайна без лішніх пытанняў.

“Вельмі часта падчас размовы з
парушальнікам у некалькіх метрах нехта яшчэ перабягае рэйкі. Пачынаецца лямант:
“Чаму вы мяне затрымалі, а яго не? З яго таксама штраф патрабуйце!” —
распавядае Вольга Станкевіч, інжынер па эксплуатацыі тэхнічных сродкаў чыгункі.
— Бывае, і пагражаюць за клопат пра бяспеку, асабліва старыя любяць слаць
праклёны…”

Паводле слоў Вольгі, большасць траўміраваных —
беспрацоўныя людзі.

Каб засцерагчы людзей ад рызыкоўных пераходаў і
ў чарговы раз нагадаць пра вялікую колькасць няшчасных выпадкаў на чыгунцы,
работнікі ваенізаванай аховы сумесна са спецыялістамі дыстанцыі пуці ладзяць
творчыя мерапрыемствы. Сёлета былі праведзены акцыі “Стоп — няверны
крок”, “Захавай жыццё” і іншыя. Але, як пры-знаюцца іх
арганізатары, меры гэтыя часовыя: людзі запамінаюць, што калі бачаць людзей у
форме, то лепей не хадзіць па рэйках, але праз нейкі час зноў пачынаюць
“спяшацца”.

Летам мінулага года СПК на станцыі Асіповічы
правяла нестандартную акцыю, якая прынесла сапраўд-ны плён. Святар Аляксандр
Кісялёў асвяціў прыпыначны пункт Малая Гарожа, на якім адбывалася шмат выпадкаў
траўматызму, гінулі людзі. Пасля рэлігійнага абраду няшчасце пакінула
станцыю…

Прадухіленне траўматызму на чыгуначным палатне —
толькі адзін кірунак дзейнасці. Акрамя гэтага, работнікі аховы займаюцца
пажарнай бяспекай, выкрываюць транспартныя правапарушэнні, ахоўваюць і
суправаджаюць грузы.

Вялікую ролю ваенізаваная ахова чыгункі надае
пажарнай бяспецы, прадухіленню і ліквідацыі наступстваў рознага кшталту
надзвычайных сітуацый. Доўгі ярка-чырвоны састаў на станцыі Асіповічы — гэта
пажарны аварыйна-выратавальны цягнік першай катэгорыі, з дапамогай якога
работнікі СПК тушаць пажары на аб’ектах чыгункі. Акрамя цыстэран з вадой ён мае
вагонна-помпавую станцыю па перапампаванні нафтапрадуктаў. Калі, напрыклад,
сыйшла з рэек цыстэрна з бензінам, то ў цягніку маецца пустая ёмістасць, якая
запаўняецца каштоўнай вадкасцю, што не выцекла падчас аварыі, і зберагаецца тая
частка рэчыва, якую можна ўратаваць.

У арсенале сродкаў для барацьбы з пажарамі і
іншымі надзвычайнымі сітуацыямі маецца і пажарная машына. Цікава, што калі для
яе выезду патрэбна адна хвіліна, то для падрыхтоўкі цягніка да выезду на месца
аварыі — ужо 23: гэты час неабходны для таго, каб прычапіць да саставу вольны
лакаматыў, што маецца на станцыі. Сёлета цягнік у баявой рабоце не ўдзельнічаў.
Іншымі словамі, Мінск, Магілёў і Жлобін, з якімі супрацоўнічае
стралкова-пажарная каманда, не выклікалі нашых байцоў на дапамогу ў ліквідацыі
наступстваў аварыі.

Калектыў асіповіцкай СПК амаль цалкам мужчынскі
— жанчына толькі на пасадзе прыбіральшчыцы. “Раней былі жанчыны
памочнікамі начальніка каравула, але пасля скарацілі гэтую пасаду і засталіся
мы ў чыста мужчынскім калектыве”, — усміхаюцца работнікі аховы. Яны
жывуць дружна, пад-трымліваючы баявы дух адно аднаго і каманды агулам. І з
усмешкамі і аптымізмам глядзяць у будучыню: не так доўга і да стагоддзя
засталося…

Ася Паплаўская.

За
студзень-лістапад бягучага году адбылося 16 выпадкаў траўматызму (8 чалавек
былі ў стане алкагольнага ап’янення), якія прынеслі 8 смерцяў. Да
адказнасці за праход па чыгуначных пуцях у неўсталяваным месцы прыцягнуты каля
300 чалавек.