Задача кожнай раённай газеты — асвятленне спраў “свайго” рэгіёна. Але ж адміністрацыйны падзел не шчыльны плот, так што ўздоўж тэрытарыяльнай мяжы абавязкова існуе свайго роду зона прыцягнення, у якой кантакты паміж жыхарамі розных раёнаў досыць частыя і разнастайныя.

Вось і карэспандэнты “раёнкі” вырашылі наведацца ў Лядзенскі сельсавет Чэрвеньскага раёна, які прылягае да нашага краю, каб паглядзець, чым адрозніваецца і ў чым мае падабенства жыццё з абодвух бакоў асіповіцкай мяжы.

Нашы за мяжой

Быццам адна сям’я

Быў час, калі дзеці з вёскі Каляіна Чэрвеньскага раёна вучыліся ў Градзянецкай школе. Можа, гэтая традыцыя і зараз існавала б, але няма ў паселішчы больш вучняў — жыве тут усяго некалькі чалавек сталага ўзросту, якія добра памятаюць, як у суседнім пасёлку бурліла жыццё.

Пра такое не забываюць і жыхары Градзянкі. Многія могуць расказаць, як дружна кіпела праца ў леспрамгасе, якая прыносіла дабрабыт у сем’і. Менавіта з гэтым прадпрыемствам было звязана жыццё не толькі пасялкоўцаў, але і акаляючых вёсак, якія прыязджалі сюды атаварыцца, правесці вольны час у мясцовым клубе, паправіць здароўе ў бальніцы. Завязваліся сяброўскія адносіны, людзі браліся шлюбам.

Прайшоў час. Многае змянілася. Ад былой славы Градзянкі мала што засталося, але па-ранейшаму падтрымліваюцца сувязі з бліжэйшымі суседзямі.

Па словах кіраўніка спраў  Градзянскага сельсавета Галіны Кірыновіч, сярод яго насельнікаў знойдзецца не адзін дзясятак, якія нарадзіліся ў памежных вёсках. За апошні час згулялі некалькі вяселляў паміж маладымі людзьмі-суседзямі. Хтосьці з іх асталяваўся на Асіповіччыне, частка — на Чэрвеньшчыне. Некаторыя мужчыны працуюць у арганізацыях, што знаходзяцца на суседняй тэрыторыі. Увагу праваслаўных вернікаў прыцягвае царква, што не так даўно адчыніла свае дзверы ў Лядах. Ды і па прадукты, бывае,  людзі ездзяць у крамы, якія знаходзяцца ў бліжэйшых аграгарадках. І моладзь часцяком абменьваецца візітамі на клубныя дыскатэкі.

Што гэта так, пацвердзіла ўраджэнка Градзянкі, цяперашняя жыхарка вёскі Ляды Вольга Марціновіч (на здымку). Працуе маладая жанчына ў мясцовым магазіне, куды сцякаюцца практычна ўсе тутэйшыя жыхары.

— Людзі тут шчырыя, добрыя, спагадлівыя, — гаворыць наша зямлячка. — Хутка знайшла з імі кантакт. Стараемся з напарніцай, каб у краме заўсёды быў патрэбны асартымент. Часта спыняюцца падарожнікі, у тым ліку і з роднага краю. Прыемна іх тут бачыць. З мужам пазнаёмілася на танцах у Градзянцы. Ды і многія сяброўкі таксама выйшлі замуж хто ў Рэчкі, хто ў Бярозаўку ці Луч. Тутэйшае жыццё нічым асаблівым не адрозніваецца. Уся неабходная інфраструктура ёсць. Адзінае, што адсутнічае — чыгунка. Маёй малой радзіме больш пашанцавала: цягнік звязвае з Асіповічамі 2 разы на дзень. Ведаю многіх тутэйшых жыхароў, якія часта карыстаюцца, як у народзе называюць, “кукушкай” — і танней, і хутчэй можна да Мінска дабрацца.

— Яшчэ ў савецкія часы нашы жыхары былі пастаяннымі пасажырамі градзянскага цягніка, — падключыўся да размовы наведвальнік крамы Міхаіл Няхай. — Жанчыны часта ездзілі туды па пакупкі. Тавараў жа быў дэфіцыт, а ў вялікі прамтаварны магазін, які называлі шкляным з-за вялікіх вокнаў, іх прывозілі часценька. Аўтобусы хадзілі Мінск-Каменічы і Бабруйск-Чэрвень — едзь у любы бок, галоўнае, каб грошы былі. Часта там завязваліся знаёмствы. У мяне, напрыклад, шмат сяброў жыве ў тым баку. Сам зараз прыслужваю ў царкве, дзе збіраецца народ з розных вёсак. Выходзіць, што храм, як і калісьці, аб’ядноўвае людзей. Мой зямляк Мікалай Бабіч, які стаў ініцыятарам і спонсарам яго будаўніцтва, на тое і разлічваў. Дарэчы, на гэтым месцы ў вайну быў калодзеж, які немцы выкарысталі для расправы з 41 чалавекам. Сярод загінулых была і маці Бабіча…

Прыцягальнае  ў аграгарадку месца — школа. Акуратная, утульная, адпавядае ўсім патрабаванням часу. І адначасова захоўвае добрыя традыцыі, якія зарадзіліся ў савецкі час.

— Адна з іх — падтрыманне добрых узаемаадносін з нашымі калегамі з Градзянкі, — гаворыць настаўнік гісторыі Юрый Бабіч. — Сам адсюль родам, добра ведаю акаляючыя мясціны. Ды і бацька, былы партызан, час-та расказваў-паказваў лясныя сцежкі-дарожкі, па якіх можна хутка трапіць у навакольныя вёскі. У тым ліку — на Асіповіччыну. Раней некаторыя яе паселішчы ўваходзілі ў склад Ігуменскага павета, у тым ліку пасёлак леспрамгасаўцаў, Каменічы, Пагарэлае, таму ў жыхароў абодвух раёнаў не адна агульная старонка ў гісторыі. Успомніць хаця б Вялікую Айчынную. Многія сяльчане апынуліся ў партызанах, плячо ў плячо змагаліся з немцамі, а навакольныя лясы былі родным домам аднолькава для градзянцаў, лядзенцаў, камянчан, зенанпольцаў. Ды і партызанская база мясцілася ва ўрочышчы Рассоха. І, што цікава, у асіпаўчан яна свая, у нас — свая. Вашу называем Рассоха № 2, нашу — № 1. Штогод разам з вучнямі наведваемся да памятных мясцін, даглядаем пахаванні. Абодва бакі добра ведаюць імёны Каралёва, Флегантава, Ціхамірава. А ўраджэнец Каляіны Мікалай Андрыевіч добра вядомы асіпаўчанам. Ён быў сакратаром камсамольскай арганізацыі атрада Панамарэнкі, разам з эшалонам ворага ўзарваў і сябе. У гонар гэтага чалавека гра-дзянцы назвалі вуліцу. Ведаем і пра музей партызанскай славы ў Градзянцы. Не адзін раз там былі з вучнямі…

Напрыканцы ўдалося пазнаёміцца з педагогам-арганізатарам Людмілай Грознай.

— Перадавайце прывітанне Асіповіцкаму раёну, — сказала яна. — Мае родныя з Ліпеня, хаця жывём зараз тут, у вёсцы Горкі. Дзядуля Цімафей Міхайлавіч разам з бабуляй Нінай Пятроўнай у гады вайны партызанілі ў градзянскіх лясах. Сёстры бабулі Валянціна, Алена і Зінаіда Сушко — таксама. Апошняя — жонка Рыгора Баразны. Яны многа расказвалі пра тыя жудасныя дні. Былі ў адным атрадзе з Рымай Кунько. Дзед выплаўляў тол. Часта пасля вайны наведваліся ў Рассоху. А мама Ларыса Цімафееўна нават памятае адкрыццё мемарыяла — яна тады была піянеркай і стаяла ў ганаровай вахце. Наогул жа і зараз ездзім у Ліпень — матулі хочацца пагутарыць з сяброўкамі, прайсціся па знаёмых сцежках. Да гэтых мясцін таксама прывыклі. Калі ты да людзей з душой, то і да цябе — таксама…